Σαν τα μάρμαρα της Πόλης

Τείνω να σνομπάρω τα κλασσικά αξιοθέατα. Τα βλέπεις σε τόσες καρτ-ποστάλ και βιβλία, γίνονται τα σύμβολα των τόπων όπου βρίσκονται, τόσο που πολλοί άνθρωποι όταν επισκέπτονται ένα μέρος πάνε κατευθείαν εκεί και φωτογραφίζονται, σαν πειστήριο οτι "πήγα κι εγώ εκεί". Είπα, λοιπόν, επ' ευκαιρία της επίσκεψής μας στην Κωνσταντινούπολη για το γάμο φιλικού ζευγαριού, " εμένα δεν μ' ενδιαφέρει να πάω στην Αγια-Σοφιά, εγώ τα παζάρια θέλω να χαζέψω, να δω τον κόσμο, α, ναι, και το Μουσείο Καλλιγραφίας", σκεπτόμενη οτι η συγκεκριμένη εκκλησία-τζαμί-μουσείο είναι κάτι σαν τον Πύργο του Αιφελ, ή το Μπιγκ-Μπεν, ή την Ακρόπολη.

Περνώντας απέξω, όμως (μέναμε στη γειτονιά της) και χαζεύοντας τις ανθισμένες ιπποκαστανιές της Πλατείας Σουλταναχμέτ (η λατρεία μου προς τα δέντρα δεν επηρεάζεται φαίνεται από τίποτα!), πήρε το μάτι μου την Αγια-Σοφιά, και η καρδιά  μου έχασε έναν χτύπο. Ο φίλος που μας συνόδευε το πρόσεξε και είπε στα αγγλικά "δεν είναι πανέμορφη;" Κι όμως, σκεφτόμουν, δεν έχει τίποτα το πιο εντυπωσιακό ή εξωτερικά μεγαλοπρεπές σε σύγκριση με τα Θερινά Ανάκτορα, το Τοπκαπί, ή το απέναντί της Μπλέ Τζαμί. Τι περίεργο.

Αφού λοιπόν περιηγηθήκαμε στα παζάρια, χαζέψαμε ανθρώπους, χρώματα και γάτες, μπήκαμε σε τζαμί, ήπιαμε τσάι παραδοσιακά σερβιρισμένο, στο μοναδικό μας ελεύθερο πρωινό μπήκαμε στην ουρά μαζί με εκατοντάδες άλλους (παραμερίζοντας δεκάδες ξεναγούς σε πλείστες γλώσσες) για να δούμε από μέσα την Αγια-Σοφιά.

Μπαίνοντας το πρώτο πράγμα που μ' εντυπωσίασε ήταν τα μάρμαρα. Για κάποιο λόγο δεν φαινόταν να εντυπωσιάζει κανέναν άλλον...

Θυμήθηκα, λοιπόν, ένα παραδοσιακό πολίτικο ερωτικό τραγουδάκι "σαν τα μάρμαρα της Πόλης που 'ναι στην Αγια-Σοφιά, έτσι τα 'χεις ταιριασμένα μάτια φρύδια και μαλλιά". Οταν το είχα πρωτοακούσει είχα αναρωτηθεί πώς ακριβώς ήταν αυτά τα περίφημα "μάρμαρα της Πόλης" και τα χρησιμοποίησε ο λαϊκός ποιητής για να περιγράψει την αρμονία των χαρακτηριστικών της καλής του, κι απάντηση δεν είχα πάρει. Τώρα κατάλαβα.

Προχωρώντας παραμέσα, με μάγεψαν δύο πράγματα: οι στρογγυλοί πολυέλαιοι, που μου θύμισαν χαμηλά φωτοστέφανα (οι άγιοι  βρίσκονται στη γη, ανάμεσά μας)

και οι άγγελοι στις γωνίες. Το οτι σε όλες τις θρησκείες όλων των εποχών, σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης, υπάρχουν άγγελοι, κάτι (πολύ γλυκό και καθησυχαστικό) λέει για την ύπαρξη των όντων αυτών.

Εχοντας επισκεφθεί τόπους λατρείας πολλών θρησκειών πάντοτε με εντυπωσιάζει η συγκίνηση που νιώθω - κι ας μην ανατράφηκα ως ινδουίστρια, μουσουλμάνα,  βουδίστρια, ή "δωδεκαθεϊστρια". Οι ναοί και οι λατρείες μπορεί να διαφέρουν, αλλά η βαθύτερη ουσία τους αντανακλάται στα συναισθήματα που γεννούν: στο δέος, την ευγνωμοσύνη, την ευλάβεια. 

Πολλοί φίλοι έχοντας επισκεφθεί την Αγια-Σοφιά μιλούν για τον πόνο ή τον θυμό που νιώθουν που μια χριστιανική εκκλησία μετατράπηκε σε τζαμί, και που "δεν είναι πια δική μας". Για μένα είναι ένα χρήσιμο μάθημα για το πώς ο ίδιος μαγικός μυστηριακός χώρος μπορεί να στεγάσει διαφορετικές λατρείες (και σήμερα να αποτελεί λατρευτικό μνημείο πλέον) γιατί έτσι (μέσα μου, τουλάχιστον) επιβεβαιώνεται οτι πίσω από όλες τις διαφορετικές λατρείες (δεν λέω θρησκείες ή δόγματα) λατρεύεται η ίδια μία και μοναδική Αρχή.

"Σαν τα μάρμαρα της Πόλης" http://www.youtube.com/watch?v=XjUZI7hGyVg