Ενας Θρύλος Αναπαύτηκε

φωτογραφία Joanna Pocock

Μια φορά κι έναν καιρό, προτού οι άνθρωποι εγκατασταθούν μόνιμα σε έναν τόπο, τότε που ήταν ακόμα τροφοσυλλέκτες και κυνηγοί, ζούσαν σε στενή σχέση μεταξύ τους και με τη γη που τους έτρεφε. Σχέση σημαίνει πάρε-δώσε, δούναι-λαβείν, αμοιβαιότητα. Αυτές είναι οι μόνες σχέσεις που αντέχουν στο χρόνο - και όπως φαίνεται, η σχέση των μακρινών αυτών προγόνων μας με τη γη, άντεξε. Αντεξε, και μάλιστα πολύ: απόδειξη οτι σήμερα βρισκόμαστε εμείς εδώ, και το είδος μας δεν εξαφανίστηκε σαν τους δεινόσαυρους. Ελάχιστα ξέρουμε για τους προγόνους μας αυτούς - κάτι κόκκαλα έχουν βρεθεί, ίσως, αλλά ούτε κτίσματα, ούτε γραφές, ούτε άλλα απτά πράγματα. Κι όμως, υπάρχουν στη γη μας σήμερα άνθρωποι που συνεχίζουν να ζουν έτσι, και που στις παραδόσεις τους (ιστορίες, τραγούδια, θρησκευτικά δρώμενα) διατηρούν μνήμες μίας ανθρωπότητας 40 και 50 χιλιάδων ετών. Μια τέτοια περίπτωση είναι κάποιες φυλές Ινδιάνων της Βόρειας Αμερικής, που μέχρι σήμερα ζουν σε καταυλισμούς...

Η Φινίσια Μεντράνο γεννήθηκε αγόρι στα μέσα του περασμένου αιώνα στις ΗΠΑ, και χάρη στη μητέρα της πέρασε κάποια από τα παιδικά της χρόνια σε έναν καταυλισμό Ινδιάνων. Εζησε μια ζωή σαν μυθιστόρημα, που την αφηγείται στο ένα και μοναδικό βιβλίο που έγραψε, "Μεγαλώνοντας στην κατεχόμενη Αμερική" . "Κατεχόμενη" γιατί οι γιαγιάδες και οι παπούδες Ινδιάνοι που τη μεγάλωσαν θεωρούσαν τη γη τους υπό κατοχή.

φωτογραφία Joanna Pocock

Αυτές οι γιαγιάδες και οι παπούδες της φυλής της πρωτομίλησαν για την " ιερή στεφάνη" (the sacred hoop): τον κύκλο εκατοντάδων χιλιομέτρων που διένυαν οι πρόγονοί τους ζώντας ως νομάδες επάνω στη γη, κάθε χρόνο, σπέρνοντας σπόρους παλαιών ενδημικών φυτών διατροφής σε κάθε τόπο που περνούσαν. Της μίλησαν για τα παραδοσιακά (άγρια) διατροφικά φυτά του τόπου, ρίζες γεμάτες άμυλο, καρπούς και χόρτα γεμάτα πρωτεϊνες και βιταμίνες, της έμαθαν πώς να τα ξεχωρίζει και πώς να τα επεξεργάζεται, της έμαθαν τις πατροπαράδοτες δεξιότητες που χρειαζόταν για να ζήσει σε αρμονική συνεργασία με τη γη.

φωτογραφία Joanna Pocock

Αφιέρωσε τα τελευταία 30 χρόνια της ζωής της στο να δημιουργεί "άγριους κήπους" με ενδημικά φυτά στην (ακόμα σχετικά) άγρια Δύση των Ηνωμένων Πολιτειών, διδάσκοντας όποιον ήθελε να διδαχθεί, τον παραδοσιακό τρόπο ζωής των μακρινών μας προγόνων - μια που πίστευε πως είναι ο μοναδικός τρόπος να επιβιώσει το ανθρώπινο είδος με χάρη και αξιοπρέπεια επάνω στον πλανήτη μας. Διένυσε πολλές χιλιάδες χιλιόμετρα περπατώντας (νεώτερη) και αργότερα με άλογα, κάνοντας κάθε χρόνο την κυκλική διαδρομή, την "ιερή στεφάνη", φυτεύοντας σπόρους και τρώγοντας από αυτά που είχε φυτέψει την προηγούμενη χρονιά. Πολλοί μαθήτευσαν στο πλάι της, αλλά ελάχιστοι άντεξαν τον ιδιότροπο και βίαιο χαρακτήρα της. Συνελήφθη και φυλακίστηκε για αντίσταση και απείθεια κατά των αρχών, και για κατοχή γενετικού υλικού (σπόρων) σε δασική περιοχή. Η επιστολή που έγραψε από τη φυλακή προς τις δικαστικές αρχές των ΗΠΑ, ήταν μία κραυγή βοήθειας της ίδιας της Γης. Ηταν μία ιδιαίτερα ευαίσθητη και θυμωμένη ψυχή, που άγγιξε και άλλαξε τις ζωές και τις ψυχές πολλών ανθρώπων.

φωτογραφία από το διαδίκτυο

Διάβασα για αυτήν τον περασμένο Οκτώβριο, στο βιβλίο της Joanna Pocock "Surrender", και για κάποιο λόγο συγκινήθηκα. Πριν λίγες μέρες έμαθα οτι "πέρασε στον κόσμο των πνευμάτων", μόνη, όπως έζησε, από καρδιακή ανεπάρκεια. Ηταν ένας "θρύλος του φαρ ουέστ" που θα ήθελα να είχα γνωρίσει.