1η Παγκόσμια Συνάντηση για τα Κοινά Αγαθά

Με τη συμπλήρωση 20 χρόνων από την ίδρυση του Πελίτι στην Ελλάδα, ήρθε η ώρα να γνωριστούν, να ακουστούν, και να δικτυωθούν οι φωνές όλων των συναφών κινημάτων του πλανήτη μας - όλων των κινημάτων που αγωνίζονται για την απόλαυση των κοινών αγαθών: της γης, των σπόρων, και της τροφής. Ετσι, δύο μέρες πριν την μεγάλη Πανελλαδική Γιορτή Ανταλλαγής Παραδοσιακών Σπόρων, έγινε πραγματικότητα μία διεθνής συνάντηση που την ονειρευόμαστε και την προετοιμάζαμε από καιρό. Ανθρωποι από 20 χώρες του κόσμου, εκπρόσωποι άσημοι και διάσημοι από όλες τις  ηπείρους, μαζευτήκαμε, συζητήσαμε, παίξαμε, χορέψαμε, τραγουδήσαμε, συμφάγαμε, συμπερπατήσαμε, μοιραστήκαμε τις ιστορίες μας, ανοίξαμε τις καρδιές μας, ανταλλάξαμε τους σπόρους μας: σπόρους ελπίδας, σπόρους ειρήνης, σπόρους αγώνα, σπόρους αλληλεγγύης, και λίγους σπόρους από τα φυτά της πατρίδας μας.

φωτ. Γ. Νεβέσκαλος

φωτ. Ζένια Νεβέσκαλου

Μέσα από τις ομιλίες και τις συνομιλίες διαφάνηκε ξεκάθαρα οτι τα προβλήματα, οι αγώνες, και οι ελπίδες είναι κοινά: οι Ινδιάνοι του Περού που αιώνες καλλιεργούσαν πάμπολλες ποικιλίες "πάπα" (πατάτα στη γλώσσα Κέτσουα) και οι παραδοσιακοί αγρότες της Καβάλας που έφεραν τα φασόλια των προγόνων τους από τη Μικρασία, οι βιοκαλλιεργητές της Βραζιλίας και οι σποροφύλακες των κοινοτήτων Λόνγκο Μάι της κεντρικής Ευρώπης,  οι νέοι αγρότες της Ανατολικής Γερμανίας και οι κηπουροί των ταρατσόκηπων στη βομβαρδισμένη Δαμασκό, υφαίνουν ιστορίες αντίστασης και αξιοπρέπειας σε έναν κοινό αργαλειό. Στη συνάντηση αυτή είχαμε την τύχη να δούμε μία πιο πλήρη εικόνα του κόσμου μας, και να νιώσουμε καλύτερα το πώς ο δικός μας αγώνας βρίσκει τη θέση του και εντάσσεται σε ένα γενικότερο πλαίσιο: σίγουρα δεν είμαστε μόνοι, κι ας θεωρούμαστε γραφικοί, ονειροπόλοι ή ουτοπιστές από τους πολλούς!

φωτ. Τζόντι Κομπερίνσκι

φωτ. Τζόντι Κομπερίνσκι

φωτ. Τζόντι Κομπερίνσκι

Πέρα από την ενημέρωση σχετικά με το τι συμβαίνει στις διάφορες γωνιές του πλανήτη από όπου ήρθαν οι καλεσμένοι μας, έγιναν εργαστήρια σχετικά με τη νομοθεσία που διέπει τους σπόρους στην Ευρώπη και αλλού, τη δικτύωση των κινημάτων παγκοσμίως, το πώς η Τέχνη μπορεί να συνδράμει στο κίνημα των σπόρων, και το πώς μπορείς να κάνεις ένα κίνημα χωρίς χρήματα... Μέσα στο νεο-εγκαινιασθέν Σπίτι των Σπόρων του Πελίτι έγινε μία υπέροχη συνάντηση όπου προτάθηκαν συζητήθηκαν ιδέες θετικών δράσεων για την ελευθερία των σπόρων. 

Η Δρ. Βαντάνα Σίβα από την Ινδία μοιράστηκε μαζί μας τις σκέψεις της  για τις νέες προτεραιότητες που πρέπει να θέσει το κίνημα: να αναδειχθεί η επικινδυνότητα των γλυφοσιδίων - ράουνταπ - και οι γεωργικές πρακτικές που σέβονται τα οικοσυστήματα, να γίνουν συγκριτικές μελέτες αγροκτημάτων που ακολουθούν αγροχημεία και αγρο-οικολογία, να γίνει ορατή η σύνδεση της γεωργίας με την υγεία, να δημιουργηθούν νέα μοντέλα παραγωγής που να δίνουν δύναμη στα χέρια των πολιτών-αγροτών με βάση τους ντόπιους σπόρους, το πώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί η οικονομική κρίση και η λιτότητα για να προωθηθεί η ιδέα της αυτάρκειας μέσω των παραδοσιακών σπόρων.

Η Τζούλια από τη Γερμανία μας μίλησε για τον πόλεμο στη Συρία και για την διατροφική στήριξη και αλληλεγγύη (ταρατσόκηποι, αστική και περιαστική καλλιέργεια, σποροφύλαξη) στους ανθρώπους που πλήττονται. Η ομάδα της εκπαιδεύει ανθρώπους στο να καλλιεργούν, να κομποστοποιούν, και να κρατούν σπόρο, μια που συχνά αυτή είναι η μοναδική τους ελπίδα επιβίωσης στις συνθήκες του πολέμου. Το Πελίτι (μαζί με άλλες οργανώσεις από την Ευρώπη) στηρίζει την προσπάθεια αυτή στέλνοντας σπόρους για να καλλιεργηθούν και να παρέχουν διατροφική επάρκεια στους Σύριους, ανεξαρτήτως θρησκείας ή πολιτικών πεποιθήσεων. 

Ο Ούγο Μπλάνκο από το Περού μας έκανε μια μικρή ανασκόπηση της ιστορίας των εξεγέρσεων σχετικά με την ελευθερία της γης, στο Περού, το πώς οι αποικιοκράτες μαζί με τους ιεραπόστολους αλλοίωσαν τις καλλιεργητικές πρακτικές των Ινδιάνων (π.χ. οι κόνδυλοι και οι βολβοί θεωρήθηκαν τροφές του διαβόλου επειδή προέρχονταν μέσα από τη γη και άρα ήταν πιο κοντά του!) και το πώς έγιναν αρπαγές καλλιεργήσιμης γης από τις μεγάλες εταιρείες οι οποίες "έχουν μία και μόνη ιερή αποστολή: να βγάλουν όσο πιο πολλά χρήματα γίνεται μέσα στον λιγότερο δυνατό χρόνο". Μίλησε για τις αξίες και τη νοοτροπία των Ινδιάνων αγροτών, το πώς το ζητούμενο για αυτούς είναι να μπορούν να καλλιεργούν τη μεγαλύτερη δυνατή ποικιλία και ποιότητα τροφής, μας έδειξε φωτογραφίες ποικιλιών φυτών που καλλιεργούνται στο ποικιλόμορφο κλίμα της χώρας του (υψίπεδα Ανδεων, τροπικό δάσος, και έρημος), και με την μετριοπάθεια που τον διακατέχει μας μίλησε ελάχιστα για τους δικούς του αγώνες ενάντια στα καθεστώτα που επέβαλαν αρπαγές γης και υποδούλωση των αυτόχθονων πληθυσμών. Ηταν μια ζεστή, χαμογελαστή,  διακριτική παρουσία, ένας γλυκός παπούς που δύσκολα μπορούσες να φανταστείς τον μυθιστορηματικό βίο και την πολιτεία του...

φωτ. Τζόντι Κομπερίνσκι

Μοιραστήκαμε τα οράματα του κινήματος, που ξεκινώντας από την ελευθερία των σπόρων συνδέει τη βιοποικιλότητα, τις οικολογικές πρακτικές, την έμφαση στην τοπικότητα και το δίκαιο εμπόριο, πράγματα αλληλένδετα, που τελικά μας οδηγούν στην αληθινή, ζωντανή δημοκρατία. Μιλήσαμε για το πώς με μια εκ βαθέων αλλαγή της γεωργίας οι παραδοσιακοί σπόροι μπορούν να γίνουν η "νόρμα", και το πώς η Ελλάδα, μέσω του Πελίτι θα μπορούσε να στείλει το μήνυμα αυτό στην Ευρώπη (σχετικά με τη νομοθεσία για το εμπόριο των σπόρων). Μιλήσαμε επίσης για την ανάγκη σύνδεσης και δικτύωσης όλων των εμπλεκομένων στο κίνημα - των αγροτών, των κηπουρών, των ακτιβιστών, των καλλιτεχνών, των συλλογικοτήτων και των πολιτών. Αναφέρθηκε η διαβόητη Διατλαντική Εμπορική Συμφωνία (ΤΤΙΡ) και η επικείμενη διμερής εμπορική συμφωνία Ευρώπης με Καναδά (CETA), οι οποίες ανοίγουν βασιλική οδό στις μεγάλες αγροχημικές εταιρίες, και το πώς μπορούν να κινηθούν συντονισμένα οι πολίτες της Ευρώπης για να επηρεάσουν το Ευρωκοινοβούλιο. Επίσης σημειώθηκε οτι είναι καλύτερα να δρούμε παρά να αντιδρούμε (κατόπιν εορτής) στις όποιες κινήσεις των εταιρειών.

Τονίστηκε πολύ, βεβαίως, το πόσο σημαντικό είναι να αναδειχθούν θετικές δράσεις, γιατί ο φόβος (μέσω της κινδυνολογίας) παραλύει τους ανθρώπους και τους κάνει να νιώθουν ανίσχυροι και αβοήθητοι μπροστά στις εταιρείες-μεγαθήρια. Η αφύπνιση και η εμψύχωση των πολιτών σχετικά με τις επιλογές που έχουν στο χέρι τους καθημερινά, είναι, τελικά ένας από τους πλέον σημαντικούς στόχους που μπορούμε να βάλουμε σαν κίνημα.

Κι επειδή η πολλή κουβέντα και η υπερδραστηριοποίηση του μυαλού κουράζει, το αλλιώτικο αυτό συνέδριο είχε και μια μικρή εκδρομή στον κοντινό καταρράκτη της Αγίας Βαρβάρας. Ενα επεισοδιακό κονβόυ αυτοκινήτων ξεκίνησε από το Παρανέστι, κάποιοι χαθήκαμε (αλλά ξαναβρεθήκαμε!), και σε λίγη ώρα βρεθήκαμε σε ένα τοπίο μαγικό. Η άνοιξη είχε ξεκινήσει με δειλά βήματα στη Ροδόπη, τα άνθη ήταν λίγα, και το νερό παγωμένο... Αλλά αρκετοί ήταν αυτοί που τόλμησαν τη βουτιά, και ανταμοίφθηκαν!

φωτ. Γ. Νεβέσκαλος

Ο αγώνας για την ελευθερία των σπόρων, έχει κόπο, κούραση, θέλει αφιέρωση και συνέπεια, θέλει να έχεις τα μάτια και τ' αυτιά σου ανοιχτά στις ύπουλες μηχανεύσεις εταιρειών και κυβερνήσεων. Αλλά είναι πρωτίστως μια μεγάλη γιορτή: γιορτάζουμε την προσφορά της καρδιάς, την ανταλλαγή της αγάπης, το οτι όλοι είμαστε παιδιά του ουρανού και της γης, γιορτάζουμε την αφθονία που μας χαρίζεται απλόχερα όταν φροντίζουμε ο ένας τον άλλον, τη γη και τα πλάσματά της...

φωτ. Ζένια Νεβεσκαλου

η συνέντευξη της Δρ. Βαντάνα Σίβα μέσα στο Σπίτι των Σπόρων του Πελίτι