Κυριακή στο Νέστο

 Με την καρδιά βαριά από τα τρέχοντα γεγονότα, και με πόνους αδιάγνωστους στο σώμα, κατευθύνθηκα προς το ποτάμι. Το νερό ξεπλένει πόνους και πληγές,και αφού το έχουμε κοντά,το αξιοποιώ όσο μπορώ. Το κλασικό διάσημο μονοπάτι είναι γεμάτο κόσμο, και αλλάζω δρόμο. Σήμερα ανάγκη είναι η σιωπή.

Χωρίς πρόγραμμα, χωρίς σκέψεις, μισοτραγουδώντας κάτι άσχετο, κάθομαι στην ακροποταμιά. Θυμάμαι έναν ήρωα της παιδικής μου ηλικίας,τον Χάκλμπερυ Φιν. Κλείνω τα μάτια και ακούω το νερό ξαπλωμένη στην άμμο. Τα νεροπούλια σιγά-σιγά ξεθαρρεύουν και έρχονται κοντά, λέγοντας τα δικά τους. Πού και πού ο ήλιος βγαίνει από τα σύννεφα, ζεσταίνει το πρόσωπό μου και τη ρητίνη από τα μπουμπούκια της λεύκας, που ευωδιάζουν. Υπάρχουν γιγάντιες λεύκες παντού, οι κορμοί τους αγκαλιασμένοι από τον κισσό.

Οι λεύκες (γένος Populus) είναι δέντρα με ιστορία και μυθολογία δική τους.Οι ιθαγενείς της  βόρειας Αμερικής τα θεωρούσαν δέντρα της ζωής και σκάλα για τον ουρανό, και οι Ρωμαίοι τα φύτευαν όπου θα συγκεντρώνονταν οι άνθρωποι (populus θα πει λαός,κόσμος) για την σκιά και τη δροσιά τους. Αγαπούν τα νερά, γι αυτό φύονται πλάι σε πηγές λίμνες και ποτάμια. Στην Κρήτη υπάρχει ο μύθος οτι ο Δίας γεννήθηκε κάτω από μία λεύκα πλάι στο Ιδαίο Αντρο. Στην Ελλάδα έχουμε τρία είδη: την ασημόλευκα (P. alba), τη μαυρολεύκη/καβάκι  (P. nigra) και πάνω στα βουνά έχουμε την τρέμουσα λεύκη (P. tremula) που τα άνθη της γίνονται ανθοϊαμαΜπαχ (aspen). Ανήκουν στην ίδια οικογένεια με τις ιτιές, Salicacae,κάτι που μαςλέει πως χρησιμοποιούνται και φαρμακευτικά λόγω των σαλικυλικών που περιέχουν.  Εδωκάτω στο ποτάμι είναι γεμάτο ασημόλευκες που ξεκινούν να ανθίζουν, και καβάκια που δεν άνοιξαν ακόμα τα μπουμπούκια τους.

ανθισμένη ασημόλευκα

Βολτάροντας λιγάκι στην ακροποταμιά, είδα τεράστια κλαδιά από καβάκια που τα είχε ρίξει ο άνεμος (ο μέγας κλαδευτής της φύσης) γεμάτα μπουμπούκια. 

 

Ο μέσος βοτανοθεραπευτής στην Ελλάδα δεν μιλά ποτέ για τα μπουμπούκια της λεύκας, αλλά οι Αμερικάνοι συνάδελφοί του δεν φείδονται αναρτήσεων που εξαίρουν τις ευεργετικές φαρμακευτικές τους ιδιότητες. Οι αμερικάνοι γνωρίζουν τις λεύκες ως cottonwood, "βαμβακόδεντρα", γιατί αργότερα την άνοιξη διασπείρουν τους σπόρους τους σαν χνούδι στον άνεμο. Το δε "βαμβάκι" αυτό, όταν ξεραθεί, είναι εξαιρετικό προσάναμμα (αν δεν θέλουμε να  χρησιμοποιούμε τα χημικά του εμπορίου για τιςσόμπες και τα τζάκια μας). Εχοντας κατακλυστεί αυτές τις μέρες από αναρτήσεις αμερικάνων βοτανοθεραπευτών σχετικά με τις υπέροχες ιδιότητες των μπουμπουκιών της λεύκας, είπα να μαζέψω κι εγώ λίγα, να φτιάξω λάδι και βάμμα.

Τα μπουμπούκια της λεύκας, λοιπόν, έχουν μία ρητίνη (η οποία "λεκιάζει" μυρωδικά τα δάχτυλα που τα μαζεύουν) που: είναι αντιμικροβιακή, αντιμυκητιακή, έχει αναλγητικές ιδιότητες για το δέρμα και τους μύες, και, όπως ανακάλυψε η υπέροχη Rosalee de la Foret, λειτουργεί σαν συντηρητικό στις κηραλοιφές γενικότερα. Φυσικά, μυρίζει υπέροχα! Το βάμμα μεταξύ άλλων χρησιμοποιείται για να διαλύσει την πυκνή βλέννη που δημιουργείται στις διάφορες βρογχικές παθήσεις.

Το κάθισμα στην ακροποταμιά, και το μάζεμα των μπουμπουκιών της λεύκας είναι διαδικασίες διαλογιστικές. Ο χρόνος σταματάει με τον ήχο του νερού και τα παιχνίδια του ήλιου, σε συγκέντρωση και σιωπή. Δεν ξέρω άλλο καλύτερο φάρμακο για να ξεπλύνει και να απαλύνει το βάρος των ημερών από την επαφή με την ομορφιά και αυτό το άχρονο.

Οι δρόμοι και οι πλατείες στους οποίους βρεθήκαμε μαζί οι περισσότεροι, με τα τραγούδια τα πανώ τις σιωπές και τα κεράκια μας βοηθούν στην ανακούφιση του συλλογικού μας πένθους. Μαζί πενθούμε τα συλλογικά μας τραύματα, και έτσι πρέπει. Μαζί και γιορτάζουμε τις χαρές μας. Είμαστε όντα φτιαγμένα για το μοίρασμα και το  μαζί. Η μόνωση και η σιωπή, στη φύση ή στο σπίτι, όμως, μας φέρνει κοντύτερα σε εκείνο το στοιχείο μέσα και έξω μας που  μας υπερβαίνει, μας τρέφει πνευματικά, και μας γαληνεύει την ψυχή ώστε να μπορούμε να δράσουμε με νηφαλιότητα και σοφία.

Γύρισα σπίτι την ώρα που βράδιαζε και κρύωνε ο αέρας, με ένα σακουλάκι γεμάτο ευωδιαστά μπουμπούκια, χέρια που κολλούσαν από τη ρητίνη, λίγες φωτογραφίες και βιντεάκια με το κύλισμα του νερού. Ησυχη. Στο μονοπάτι μου, παρότι λίγες εκατοντάδες μέτρα από το χωριό Παράδεισος, συνάντησα έναν ψαρά και πολλά νεροπούλια. 

Γυρνώντας, είπα στον σύντροφό μου: "Αν κάθομαι 2 ώρες κάθε μέρα πλάι στο Νέστο έτσι, για καμιά βδομάδα ή δέκα μέρες, θα γίνω καλά!" Γιατί δεν είμαι! Νοσώ, ψυχικά, γιατί νοσούμε συλλογικά. 12 χρόνια τώρα η κοινωνία μας πάει από συλλογικό τραύμα σε συλλογικό τραύμα αδιάκοπα και αναπόδραστα: τα μνημόνια, η βία, το όχι που έγινε ναι, το προσφυγικό, ο κόβιντ, η επαπειλούμενη λεηλασία των βουνών και των νερών μας, μία σχεδόν συνεχής αίσθηση κοινωνικής αδικίας... Και φυσικάδεν συζητώ για τα προσωπικά και οικογενειακά τραύματα και απώλειες που κι αυτά είναι αναπόδραστα στη ζωή όλων μας, και θέλουν το δικό τους χρόνο και ενέργεια για τη διαχείριση.

Μ' αυτά και μ' εκείνα,  νιώθω ευγνώμων για τη ζωή. Για το ποτάμι, τα δέντρα, την άνοιξη, τη σιωπή. Και ευγνώμων προς τους ανθρώπους που μάχονται με το λόγο τους, τα τραγούδια τους, την παρουσία τους στο δρόμο και παντού: είναι τα αντισώματα της  ανθρωπότητας και της Γης, που πολεμούν για την υγεία ανθρώπου και πλανήτη. Τα έχουμε ανάγκη, αν μη τι άλλο γιατί δεν έχουμε όλοι την πολυτέλεια του χρόνου παρέα με τα νερά τα πουλιά και τα δέντρα!