12 Μαΐ 2014

Σπέρνουμε...

μαζεύω τους σκόρπιους σπόρους μου
για την καινούργια μακρινή μου ανάσταση
μαζεύω.

Κατά Σαδδουκαίων-Μιχάλης Κατσαρός


φασόλια "γιν-γιανγκ"

Η σπορά ήταν από παράδοση μία ιερή πράξη. Εξασφάλιζε τη συνέχεια της ζωής των ανθρώπων επάνω στον πλανήτη μας. Οι πρόγονοί μας έσπερναν με ευλάβεια τους σπόρους που είχαν κρατήσει από την προηγούμενη σοδειά τους, με προσευχές και λιτανείες, για καλή φετινή σοδειά. Η κάθε θρησκεία που έχει "περάσει" από την ανθρωπότητα είχε τους ιδιαίτερους θεούς ή τους αγίους της που προστάτευαν και ευλογούσαν τη σπορά.

Βαν Γκόγκ "Ο Σπορέας"

Από τη χώρα μας δεν έχουν σβηστεί οι μνήμες, ευτυχώς. Ο κ. Στέφανος μοιράστηκε την ιστορία του μαζί μας, φέτος...


ο Στέφανος, ο Βασίλης, και ο Γιούργκεν: για έναν  κοινό σκοπό
Σήμερα ο μέσος αγρότης-γεωργός έχει καταλήξει να είναι ένας απλός διεκπεραιωτής διαδικασιών, και τους σπόρους τους "παράγουν" οι εταιρείες. Αλλά ευτυχώς, όχι παντού! Υπάρχουν ακόμα "μικρά Γαλατικά χωριά" που αντιστέκονται. Αυτοί οι μικροί πυρήνες αντίστασης αποτελούν και τα σπορεία της μελλοντικής δημοκρατίας. 

σπόροι που περιμένουν συσκευασία, με τις ετικέτες τους

Οποιος κρατά τον σπόρο, κρατά τη συνέχεια της ζωής. Οποιος κρατά τον σπόρο, κρατά την παράδοση και τον πολιτισμό. Ο σημερινός άνθρωπος της πόλης έχει ξεχάσει τον σπόρο και έχει απομακρυνθεί από την προέλευση (και παραγωγή) της τροφής του. Το κίνημα των σπόρων τώρα μόλις έχει αρχίσει να γίνεται αισθητό μέσα στις πόλεις: μετά από 20 χρόνια λειτουργίας του, και 10 χρόνια λειτουργίας της πρώτης τοπικής ομάδας Πελίτι, μόλις φέτος απέκτησε η πόλη της Αθήνας την τοπική της ομάδα!

Η φετινή 14η Πανελλαδική Γιορτή Ανταλλαγής Ντόπιων Σπόρων και Ποικιλιών της κοινότητας "Πελίτι" στο Μεσοχώρι Παρανεστίου κύλησε γλυκά και χαλαρά. Με λιγότερο κόσμο, ίσως, από την προηγούμενη χρονιά, αλλά περισσότερο "βάθος": οι άνθρωποι ρωτούσαν και συζητούσαν περισσότερο, απολάμβαναν περισσότερο, ζούσαν περισσότερο το κλίμα της γιορτής. Παρά την επαπειλούμενη κακοκαιρία (έβρεξε την προηγούμενη, και έβρεχε γενικώς στη βόρειο Ελλάδα την ημέρα εκείνη), ο ήλιος έλαμπε ζωηρός, και κρύφτηκε στα σύννεφα μόνο στο τέλος της γιορτής!

στη γιορτή

μοιράζοντας παραδοσιακές ποικιλίες κλημάτων
αφού μαγείρεψαν το Γεύμα της Αγάπης, χορεύουν

χορεύουμε για την ελευθερία των σπόρων

Μερικές χιλιάδες πακετάκια σπόρων άλλαξαν χέρια την ημέρα εκείνη, δωρεάν, από καλλιεργητές σε καλλιεργητές - που πρώτα από όλα ξεκίνησαν να καλλιεργούν την ίδια τους την καρδιά. Οι σπόροι που δίνει το Πελίτι δεν είναι "πολλοί". Είναι, όμως, αρκετοί για να ξεκινήσει κάποιος να φυτεύει, προκειμένου να κρατήσει σπόρο για την επόμενη χρονιά. Και την επόμενη χρονιά, εάν όλα πάνε καλά, θα βάλει λίγο μεγαλύτερο μπαξέ, και θα μοιράσει σπόρο και στους φίλους του. Και την επόμενη χρονιά, εάν όλα πάνε καλά, οι φίλοι θα κρατήσουν κι αυτοί σπόρο για μεγαλύτερο μπαξέ και μοίρασμα στους δικούς τους φίλους. Και έτσι διατηρείται ο σπόρος, η τροφή έρχεται στα χέρια των πολιτών-καλλιεργητών, και η χαρά μοιράζεται σε ολοένα και ευρύτερο κύκλο.
και οι έφηβοι συσκευάζουν σπόρους

παλιές και νέες εθελόντριες του Πελίτι, συσκευάζουν...

εκτυπώνοντας ετικέτες

έτοιμα φακελάκια

και πάλι συσκευάζουμε...

Το κίνημα της ελευθερίας των σπόρων, έτσι όπως αυτό εκφράζεται στην Ελλάδα μέσα από το Πελίτι είναι ένα κίνημα αγάπης. Χρειάζεται να αγαπήσεις το φυτό, να το φροντίσεις, να το περιμένεις, να συλλέξεις το σπόρο του με προσοχή (να μην συγκομίσεις όοοοολους τους καρπούς του για να τους φάς!), να τον διατηρήσεις με προσοχή, να αφιερώσεις χρόνο και ενέργεια στο πακετάρισμα, στις σωστές ετικέτες, και τελικά να μείνεις μερικές ώρες ορθοστασία για να τον μοιράσεις στους ανθρώπους που θα έρθουν στη γιορτή. Με χαμόγελο, με μια καλή κουβέντα, με διάθεση να απαντήσεις σε όσες ερωτήσεις μπορείς και να παραπέμψεις αλλού για όσα δεν ξέρεις. Και όλα αυτά, για την διάδοση του σπόρου, για την αγάπη του σπόρου... Μα τελικά, για την αγάπη της ανθρωπότητας, για το μοίρασμα του φωτός! Αυτό που όλοι έχουμε ανάγκη.

ο Παναγιώτης Σαϊνατούδης δίνει συνέντευξη στους Πορτογάλους

τρείς από τους συντονιστές τοπικών ομάδων Πελίτι: Αίγινα, Κοζάνη, Περατιά

ο Κώστας Τσίγκος από την Περατιά

Κώστας Τσίγκος και Κρίτων Αρσένης στον πάγκο της τοπικής ομάδας Περατιάς

Κι επειδή τα ζοφερά νέα της εποχής είναι ηχηρά και καθημερινά μας γεμίζουν φόβο και απαισιοδοξία, είναι σημαντικό να ακούγονται και οι φωνές της ελπίδας και της αγάπης - δια στόματος συνειδητών καλλιεργητών της γης, σποροφυλάκων, ανθρώπων που εργάζονται ήσυχα και με μεράκι προκειμένου να μεταλαμπαδευτούν οι όμορφες ανθρώπινες αξίες στις ερχόμενες γενιές. Φέτος στη γιορτή του Πελίτι υπήρχαν πάλι άνθρωποι που κατέγραψαν με κάθε λογής μέσο τα τεκταινόμενα: εκτός από τους "επίσημους" φωτογράφους και εικονολήπτη του Πελίτι, ήταν μαζί μας και μια ομάδα Πορτογάλων κινηματογραφιστών-ακτιβιστών που γυρνούν ένα ντοκυμαντέρ για την ελευθερία των σπόρων. 
το πορτογαλικό team και η ευτυχής διερμηνέας τους, στο κοντινό λιβάδι με τα χαμομήλια
Το Πελίτι ήταν ένα προσωπικό όνειρο, μία προσωπική έμπνευση πριν 22 χρόνια. Σήμερα αγκαλιάζει χιλιάδες πολύ διαφορετικούς ανθρώπους μέσα στην Ελλάδα, και εμπνέει αντίστοιχες γιορτές και κινήματα στις γειτονικές χώρες. Είναι, λένε, η μεγαλύτερη γιορτή ανταλλαγής ντόπιων σπόρων στην Ευρώπη, και ίσως η μοναδική χωρίς τη μεσολάβηση του χρήματος. Είναι η τρανή απόδειξη πως όταν κάποιος πιστέψει, επιμείνει και εργαστεί για το όνειρό του, αυτό παίρνει σάρκα και οστά. 

Φέτος όμως ήταν μια διαφορετική χρονιά: σφίγγοντας οι νομοθεσίες των σπόρων, τα κινήματα δυνάμωσαν και ωρίμασαν. Και το Πελίτι, μαζί με τη Ναβντάνυα (την οργάνωση που έχει ιδρύσει στην Ινδία η Δρ. Βαντάνα Σίβα), το Διεθνές Κίνημα για την Ελευθερία των Σπόρων, και το Κοκοπελλί στη Γαλλία, οργάνωσαν το Διεθνές Καραβάνι για την Αλληλεγγύη των Σπόρων. Το Καραβάνι ξεκίνησε από τη γη του Πελίτι και έφτασε στο χωριό του Κοκοπελλί (στη νότιο Γαλλία) με ενδιάμεσες στάσεις για δράσεις ευαισθητοποίησης, με πολλή μουσική και ενθουσιασμό, μεταφέροντας το μήνυμα: οι σπόροι είναι και θα παραμείνουν ελεύθεροι στα χέρια των καλλιεργητών, στα χέρια των αγροτών που τους νοιάζονται, τους διατηρούν και τους διαδίδουν.


Για να μην χάσουμε αύριο αυτό που έχουμε σήμερα.

αναμνηστική φωτογραφία από την αναχώρηση του καραβανιού(Για το Καραβάνι, όμως, θα κάνω άλλο, πιο αναλυτικό ποστ - για να το απολαύσετε καλύτερα!)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου