Πέτρα στην πέτρα προς δόξαν Κυρίου

Βαθειά στα δάση της Ροδόπης, στο τέλος ενός μονοπατιού κάπου κοντά σε έναν παλιό προσφυγικό οικισμό και πλάι σε ένα ποταμάκι από τα μυριάδες του βουνού, υπάρχει ένας μικρός ναός φτιαγμένος από πέτρες. Ο διαβάτης που θα φτάσει μέχρι εκεί, βρίσκει τόπο να καθίσει, να ζεσταθεί, να προστατευτεί από τα στοιχεία. Και να θαυμάσει.

Οι πέτρες όλες είναι φερμένες από το ποτάμι, μία-μία. Και σκαλισμένες με καλέμι, και ασβεστωμένες. Πρόσωπα αγίων, σύμβολα, ζωάκια - απλά, γραμμικά, με το μεράκι που προκύπτει από την αληθινή λατρεία. Αλλά οι καλλιτέχνες, άφαντοι. Ούτε ένα όνομα, ούτε ένα σημάδι πουθενά.

Εμαθα οτι πρόκειται για δύο αδέλφια, δυό δίδυμους άντρες, που έζησαν εκεί πολλά χρόνια. Κάποιος μάλιστα μου είπε οτι είναι από τη Χαριτωμένη, ένα χωριό νότια της Δράμας, στις υπώρειες του Μενοικίου όρους. Κάποια στιγμή μας έφερε ο δρόμος και εκεί.

Βρήκα τα δυό αδέλφια να εργάζονται στην είσοδο του χωριού τους. Μιλήσαμε λιγάκι, εγώ εκφράζοντας τον θαυμασμό μου για το μεράκι τους και την ομορφιά που προσφέρουν με το έργο τους, εκείνοι μιλώντας και ρωτώντας για πράγματα καθημερινά, σεμνοί και απλοί. Η φίλη μου ρώτησε διακριτικά πώς επιβιώνουν, και η απάντηση ήρθε οτι "ο Θεός μεριμνά για όλους όπως πρέπει". Μας μίλησαν και για τις πηγές στο βουνό, κι ακολουθήσαμε τις οδηγίες τους. Χτες ξαναπήγα στη Χαριτωμένη, να δείξω σε μία άλλη φίλη το έργο των δύο αδελφών.

Ηταν και οι δυό τους εκεί, και πολύ χαρούμενοι που ήρθαμε να δούμε το έργο τους. Φάνηκε να ζουν σε ένα τροχόσπιτο εκεί δίπλα. Το έργο είχε σχεδόν τελειώσει, ο μικρός κήπος είχε φυτευτεί, και πιάσαμε να συζητάμε για τα βουνά, τα δάση, και τα άγρια ζώα. Οι δίδυμοι μας έλεγαν ιστορίες από την εποχή που ζούσαν στη Ροδόπη, για τις αρκούδες που τους γνώριζαν και δεν τους ενοχλούσαν, για τα αρκουδάκια που είναι πιο περίεργα και ήθελαν να δουν τον άνθρωπο, για τον κυνηγό που τους είπε πως τα ζώα καταλαβαίνουν, γιατί εκείνου θα του ορμούσαν ενώ στα δυό αδέλφια (που δεν πειράζουν κανένα ζώο) δεν θα ορμούσαν ποτέ. Φάνηκε να έχουν εκτενή γνώση των βίων πολλών αγίων, γιατί η κουβέντα μας διανθίστηκε από πολλά περιστατικά βίων αγίων, ειδικά σε σχέση με τα "άγρια θηρία".

Πέρα από πρόσωπα αγίων, ζώα, και ιερά σύμβολα, τα αδέλφια χαράσσουν πάνω στην πέτρα και ευχές, προσευχές, και δικά τους ποιήματα. Το παρακάτω ποίημα το έγραψε ο ένας από τους δύο, νοσταλγώντας την εποχή που ζούσαν στα βουνά της Ροδόπης. Τον ρώτησα γιατί έφυγαν από κει. Μου απάντησε οτι "ο Θεός ξέρει, κάθε φορά μας θέλει σε άλλο τόπο - εμείς πάμε όπου μας θέλει".

Πολλά θα ήθελε να ξέρει ενδεχομένως κανείς για την (εξωτερική/κοινωνική) ζωή των δύο διδύμων - για τους γονείς τους, το πώς μεγάλωσαν, για το πώς οδηγήθηκαν να ζούν τη ζωή που ζουν, να κάνουν αυτά που κάνουν, τι είδους εμπειρίες έχτισαν αυτή τη βαθειά πίστη, αν έχουν φίλους, αν κάνουν παρέες, για το τι σχέση έχουν με το θρησκευτικό ιερατείο. Η τέχνη τους είναι εύγλωττη, πάντως, σε σχέση με την εσωτερική τους ζωή. Και η διάθεση να φτιάξουν κάτι απτό, υλικό, που να υμνεί το πνευματικό, είναι επίσης ενδεικτική ανθρώπων που θέλουν να μοιραστούν, να "κοινωνήσουν" την αγάπη τους σε ότι τους εμπνέει - χωρίς φανφάρες, χωρίς προβολή, χωρίς πολλά λόγια. Ετσι απλά  στέκονται τα έργα τους - σε μια εποχή γενικευμένης και μοδάτης αθεϊας (αλλά και μεγάλων από άμβωνος λόγων), είναι μάρτυρες μίας στέρεης λατρείας, θεμελιωμένης στα υλικά του πλανήτη μας.